Portfolio

Voz Magazine (NZA)

NZa: Meer concurrentie bij verzekeraars nodig (VOZ Magazine - juli/aug. -2007)

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) bracht half mei een rapport uit waarin zij duidelijk maakt dat verzekeraars beter met elkaar moeten concurreren door strenger te selecteren met welk ziekenhuis of welke specialist zij contracten afsluiten. In het bewuste rapport genaamd ?richting geven aan keuzes?, dat werd aangeboden aan minister Klink van VWS, concludeert de NZa dat de verzekeraars een actievere rol moeten gaan spelen bij de keuze van zorg. De NZa, die toeziet op de uitvoering van zorgwetten, wil dat verzekeraars voorkeuren gaan uitspreken voor zorginstellingen. Door het nieuwe zorgstelsel, dat in 2006 is ingevoerd, zou de concurrentie tussen verzekeraars en tussen zorginstellingen bevorderd moeten worden om de zorg efficiÎnter te maken. Uit de meeste huidige zorgpolissen blijkt volgens de NZa dat verzekeraars nog met vrijwel alle zorginstellingen contracten hebben en er maar weinig onderscheid in prijs en kwaliteit gemaakt wordt. De bedoeling is dat een cliÎnt kan zien welke artsen, ziekenhuizen en andere medische zorgaanbieders voor hem of haar de beste zorg bieden tegen de beste prijs. De patiÎnt zou dan bij de verzekeraar met het beste pakket een verzekering moeten afsluiten. De verzekeraars moeten dus een actievere rol gaan spelen bij de keuze van de consument voor een zorgaanbieder. Doordat er momenteel nauwelijks verschillen in prijs bestaan tussen de verzekeringspakketten wordt het verschil van de kwaliteit van de aangeboden zorg voor de consument juist niet duidelijk. Ten tijde van het invoeren van de nieuwe zorgverzekeringswet in 2006 bleek dat maar een kleine minderheid van de verzekerden de moeite nam om naar een andere aanbieder over te stappen. Hier was dan ook vanwege de geringe verschillen tussen de aangeboden pakketten weinig reden toe. De bevindingen van de NZa sluiten ook aan bij de visie van Voz Magazine dat een betere selectie van zorgaanbieders en vooral dan ook particuliere klinieken een hardere concurrentie zal opleveren welke op haar beurt ook tot (een streven naar) meer kwaliteit van de geboden zorg zal leiden.

Rol NZa in gezondheidszorg

De Nederlandse Zorg Autoriteit (NZa) is op 1 oktober van start gegaan, tegelijkertijd met het in werking treden van de Wet marktordening gezondheidszorg. De noodzaak in de oprichting lag in het feit dat de gezondheidszorg, ondanks diverse initiatieven om de marktwerking te verbeteren, nog altijd te sterk gereguleerd is en het aanbod te ondoorzichtig. De NZa is als toezichthouder in de gezondheidszorg verantwoordelijk voor het op gang brengen en bewaken van de marktwerking in de zorg. Daarbij gaat de NZa samenwerken met andere toezichthouders zoals de Inspectie Gezondheidszorg die toeziet op de kwaliteit van zorg, de NMA (Nederlandse Mededingen Autoriteit) en De Nederlandsche Bank die erop moet letten dat verzekeraars aan hun verplichtingen kunnen voldoen. Met het oprichten van de NZa zijn het College Tarieven Gezondheidszorg en het College van Toezicht op de Zorgverzekering opgehouden te bestaan. De NZa speelt intussen een prominente rol op de zorgmarkt die bestaat uit zorgverlening (het zorgaanbod dat op kwaliteit moet worden beoordeeld), zorgverzekering (de financiering van de zorgverlening) en de zorginkoop (waar nog veel ondoorzichtigheid van de kwaliteit is). De NZa let daarbij op de marktwerking ofwel het bij elkaar brengen van vraag en aanbod op zo?n manier dat voor klanten de beste prijs/kwaliteit verhouding kan worden gevonden. Daarnaast ziet de NZa er scherp op toe dat zorgverzekeraars aan hun zorgplicht blijven voldoen en dus voldoende zorg contracteren. In alle polissen is de consument dan ook verzekerd van ruime toegang tot verzekerde zorg. In het door de NZa uitgebrachte rapport speelt de consument, de verzekerden, een hoofdrol want de keuze voor zorg moet uiteindelijk door de consument kunnen worden bepaald.

Rol van de overheid

Ziektekostenverzekeraars onderhandelen met de aanbieders van zorg over prijzen, volumina en kwaliteit van de gezondheidszorg die zij gaan inkopen. Consumenten zullen een verzekeraar selecteren op basis van prijs en kwaliteit van het verzekeringsproduct, waarbij inbegrepen de kwaliteit van de zorgaanbieders die door de verzekeraar gecontracteerd zijn. De overheid stelt daarbij minimumeisen aan de kwaliteit van de zorg. In de loop van de 20e eeuw heeft de overheid de zorgverzekeringsmarkt in toenemende mate gereguleerd om de verzekering voor iedereen betaalbaar te houden en om moeilijk verzekerbare voorzieningen toegankelijk te maken. Hierdoor werd het prijsmechanisme op de zorgverleningmarkt echter grotendeels uitgeschakeld. Middels marktwerking wil de overheid nu aan zorgverzekeraars, zorgaanbieders en patiÎnten financiÎle prikkels geven om een betaalbare, toegankelijke en kwalitatief goede zorgverlening te realiseren. Verzekeraars en aanbieders moeten meer vrijheid krijgen om met elkaar te kunnen onderhandelen. De overheid moet dus haar regulering verminderen en alleen letten op het minimum kwaliteitsniveau, het borgen van een minimumkwaliteit. Die rol van de overheid is ook nodig om de vrees weg te nemen dat keuzeondersteuning door verzekeraars tot een tweedeling in de zorg kan leiden. Velen zien het risico dat lagere prijzen in de toekomst samengaan met lagere kwaliteit waardoor mensen met een krappe beurs noodgedwongen een goedkopere zorgpolis moeten kiezen met inherent daaraan slechtere zorg. Behalve dat de overheid erop toe zal zien dat dit niet gebeurt verwacht de NZa juist dat door de betere keuzemogelijkheden het algemene kwaliteitsniveau juist zal stijgen. Er is dus op termijn meer keuze te verwachten, grotere verschillen daarbij en meer concurrentie. Bovendien kunnen middelen als zorgtoeslag ook nog compenseren zodat lagere inkomens toch de beter geselecteerde zorg kunnen afnemen.

Keuze moet bij consument liggen
Uit het onderzoek van de NZa blijkt dat verzekeraars nu geen rol spelen als patiÎnten kiezen voor een medisch specialist. Ze volgen meestal het advies van hun huisarts of ze gaan naar een ziekenhuis in de buurt omdat ?het toch allemaal weinig verschil uitmaakt?. Dit blijkt ook uit reacties van consumenten op de nieuwsberichten rondom het rapport. Men ziet na anderhalf jaar nog bijna niets van de door de overheid in gang gezette marktwerking in de zorg. Dat komt vooral doordat men een verzekeringspakket afsluit waaruit meestal weinig specifieks kan worden afgeleid over wat er nu precies en waarom vergoed wordt en bij welke specialist. Er wordt een soort standaardpakket opgesteld waarbij tussen zorgaanbieders nauwelijks onderscheid gemaakt wordt. Dit komt overigens ook omdat de verzekeraars hier zelf geen goed beeld van hebben en daarom in veel gevallen gewoon iedere voor de hand liggende zorgaanbieder opnemen in hun pakket en letten op de waarde van het pakket en niet op de kwaliteit van de gecontracteerde zorg die ervoor terugkomt. De NZa adviseert de verzekeraars daarom ook om samenwerking te zoeken met partijen die de consument vertrouwt, zoals huisartsen en consumentenorganisaties. Of een zorgverzekeraar zijn rol als kritische zorginkoper waar kan maken en keuzeondersteuning kan bieden aan zijn verzekerden, is mede afhankelijk van de keuze die de verzekerde uiteindelijk maakt voor een zorgaanbieder. Het is een feit dat vooral huisartsen daar invloed op hebben. Het is dus van belang dat een huisarts achter door een verzekeraar gecontracteerde zorgaanbieders staat. De consument zal luisteren naar hun adviezen en wat zij beslissen zal altijd doorslaggevend moeten zijn voor het succes van een zorgaanbieder. En hoe sterker die keuzes beÔnvloed worden door de consument, hoe beter de kwaliteit wordt doordat minder goed beoordeelde zorginstellingen ofwel niet meer zullen worden gecontracteerd door verzekeraars ofwel meer hun best gaan doen om juist wel te worden gecontracteerd.
01-10-2007

« Terug
Algemene voorwaardeninfo@visserconcepts.nl